Kilka słów o książce:
Nowele Marii Konopnickiej Miłosierdzie gminy i Dym należą do kanonu polskiej literatury pozytywistycznej. W Miłosierdziu gminy autorka porusza problem nieprzemyślanej filantropii, czyli świeckiego odpowiednika charytatywnej działalności Kościoła. Ukazuje niebezpieczeństwa, na jakie udzielanie pomocy finansowej może narazić potrzebujących, kiedy ta pomoc przechodzi przez ręce pośredników i zderza się z ludzką naturą i nadużyciami. Inspirowana najlepszymi intencjami polityka opieki społecznej, jaką szwajcarska gmina Hottingen roztacza nad Kuntzem Wunderlim, przyczynia się do sprowadzenia staruszka do roli niewolnika oddanego za pieniądze gminy bezwzględnemu bogatemu mleczarzowi.W noweli Dym, Maria Konopnicka rysuje wzruszający obraz losu, jaki triumfujący kapitalizm zgotował robotnikom. W utworze zderzają się jakże ludzkie i wzniosłe uczucia bohaterów z ich nieludzkim życiem w fabrycznej rzeczywistości.
Lektura dla szkół średnich